Żywe tradycje

Wielkie ognisko na cmentarzu, oświetlające otwór dziupli w starej sośnie. W nagrobnych płytach odbija się światło płomieni. Mężczyźni siedzący wkoło ogniska rozmawiają półgłosem... Kobiety odmawiają modlitwy i idą do domu, ale mężczyźni pozostają. Gdyby ktoś zapytał ich dlaczego, mogliby odpowiedzieć: Chcemy oswoić to miejsce, wkrótce możemy się tu znaleźć już na całą wieczność... Przez 10 wieczorów - od 1 do 10 listopada - pośrodku cmentarza pali się ognisko. Przez dziesięć wieczorów ludzie spotykają się by wspólnie odmówić modlitwę, porozmawiać, przesiąknąć spokojną atmosferą tego miejsca. Czasem trwa to jedną godzinę, czasem dwie...

O jakim kraju mowa? Z którego wieku pochodzi ten zwyczaj? Ależ oczywiście! To Litwa! W ten właśnie sposób, przy cmentarnym ognisku, mieszkańcy Margionys spędzają wieczory z okazji Dnia Wszystkich Świętych. Może jest to tajemnica, której nie powinniśmy wyjawiać? A może wręcz przeciwnie, powinniśmy opowiadać wszem i wobec o zwyczaju, który łączy żyjących mieszkańców Margionys z tymi, którzy odeszli i nigdy nie powrócą? Niech etnografowie nie spieszą się z opisywaniem tego zwyczaju w swoich książkach. Niech on wciąż żyje, pozostaje żywą tradycją z przeszłości...

Na cmentarzu w Margionys został pochowany kronikarz Vaclovas Balevicius oraz znany poeta i reżyser teatru stodolanego Juozas Gaidys. Teatr stodolany (Klojimo teatras) wywodzi się z tradycji ludowej i kultywując dawne tradycje, stanowi główny element życia kulturalnego wsi.

Test opracowano na podstawie publikacji Dzukijskiego parku Narodowego: "Kapiniškiai Rudnia. Dubininkas", Marcinkonys, 2005.